Realizując zadania, wynikające z art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1369, z późn.zm.), przekazujemy Państwu informacje pozwalające na zrozumienie zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oraz porady jak skuteczne stosować sposoby zabezpieczenia się przed tymi zagrożeniami.

Cyberbezpieczeństwo, zgodnie z obowiązującymi przepisami, to „odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy” (art. 2 pkt 4) ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.

Najpopularniejsze zagrożeń w cyberprzestrzeni, z którymi można się spotkać:

• ataki z użyciem szkodliwego oprogramowania (malware, wirusy, robaki, itp.),
• kradzieże tożsamości,
• kradzieże (wyłudzenia), modyfikacje bądź niszczenie danych,
• blokowanie dostępu do usług,
• spam (niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne),
• ataki socjotechniczne (np. phishing, czyli wyłudzanie poufnych informacji przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję).

Sposoby zabezpieczenia się przed zagrożeniami:

• Zainstaluj i używaj oprogramowanie antywirusowe. Najlepiej stosuj ochronę w czasie rzeczywistym.
• Aktualizuj oprogramowanie antywirusowe oraz bazy danych wirusów (dowiedz się czy twój program do ochrony przed wirusami posiada taką funkcję i robi to automatycznie).
• Aktualizuj system operacyjny i aplikacje bez zbędnej zwłoki.
• Nie otwieraj plików nieznanego pochodzenia.
• Nie korzystaj ze stron banków, poczty elektronicznej czy portali społecznościowych, które nie mają ważnego certyfikatu, chyba, że masz stuprocentową pewność z innego źródła, że taka strona jest bezpieczna.
• Nie używaj niesprawdzonych programów zabezpieczających czy też do publikowania własnych plików w Internecie (mogą one np. podłączać niechciane linijki kodu do źródła strony).
• Co jakiś czas skanuj komputer i sprawdzaj procesy sieciowe – jeśli się na tym nie znasz poproś o sprawdzenie kogoś, kto się zna. Czasami złośliwe oprogramowanie nawiązujące własne połączenia z Internetem, wysyłające twoje hasła i inne prywatne dane do sieci może się zainstalować na komputerze mimo dobrej ochrony – należy je wykryć i zlikwidować.
• Sprawdzaj pliki pobrane z Internetu za pomocą skanera antywirusowego.
• Staraj się nie odwiedzać zbyt często stron, które oferują niesamowite atrakcje (darmowe filmiki, muzykę, albo łatwy zarobek przy rozsyłaniu spamu) – często na takich stronach znajdują się ukryte wirusy, trojany i inne zagrożenia.
• Nie zostawiaj danych osobowych w niesprawdzonych serwisach i na stronach, jeżeli nie masz absolutnej pewności, że nie są one widoczne dla osób trzecich.
• Nie wysyłaj w e-mailach żadnych poufnych danych w formie otwartego tekstu – niech np. będą zabezpieczone hasłem i zaszyfrowane – hasło przekazuj w sposób bezpieczny.
• Stosuj złożone hasła zawierające duże i małe litery, cyfry oraz znaki specjalne.
• Pamiętaj o uruchomieniu firewalla.
• Wykonuj kopie zapasowe ważnych danych.
• Pamiętaj, że żaden bank czy Urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów/interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.
• Uważaj na podejrzane wiadomości SMS, telefony gdzie osoba dzwoniąca podszywa sie pod kogoś np. pracownika banku.

Zrozumienie zagrożeń cyberbezpieczeństwa i stosowanie sposobów zabezpieczania się przed zagrożeniami to wiedza niezbędna każdemu użytkownikowi komputera, smartfona czy też usług internetowych.

Dodatkowe informacje:

• Zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów prowadzony na witrynie internetowej CSIRT NASK – Zespołu Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego działającego na poziomie krajowym: https://www.cert.pl/ouch/
• Ważne zasady bezpiecznego użytkowania poczty elektronicznej i mediów społecznościowych - poradnik...
  
• Poradniki na witrynie internetowej Ministerstwa Cyfryzacji: https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/cyberbezpieczenstwo
• Publikacje z zakresu cyberbezpieczeństwa: https://www.cert.pl/
• Strona internetowa kampanii STÓJ. POMYŚL. POŁĄCZ. mającej na celu zwiększanie poziomu świadomości społecznej i promowanie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni: https://stojpomyslpolacz.pl/stp/